Σε συνέχεια της θέσης σε δημόσια διαβούλευση από την ΡΑΕ των δύο εναλλακτικών επιλογών για την λειτουργία της μικρής διασύνδεσης (Φάση Ι) του συστήματος της Κρήτης με το ηπειρωτικό διασυνδεδεμένο σύστημα, ο ΣΠΕΦ απέστειλε τις παρατηρήσεις του.
Σύμφωνα με αυτές:
• Καθίσταται καταρχήν σαφές ότι η μικρή διασύνδεση δεν δύναται να καλύψει πλήρως τις ηλεκτρικές ενεργειακές ανάγκες της Κρήτης παρά μόνο κατά ποσοστό έως 35% ετησίως σε όρους ενέργειας (MWh), οπότε και θα συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά οι πετρελαϊκές θερμικές μονάδες του νησιού που θα καλύπτουν μεσοσταθμικά το υπόλοιπο 65%. Αναλόγως μάλιστα των φορτίων σε επίπεδο πραγματικού χρόνου, οι θερμικές μονάδες σε κάποιες ώρες θα καλύπτουν ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό της ζήτησης στο νησί.
• Υπό το φως αυτό θεωρούμε θεμελιώδες οποιοδήποτε από τα δύο υβριδικά εναλλακτικά υπό διαβούλευση μοντέλα λειτουργίας εν τέλει υιοθετηθεί, η αποζημίωση προς τον ΕΛΑΠΕ (ΜΔΝ ή επικρατείας, αλυσιτελώς ή απευθείας) των ανανεώσιμων MWh που παράγονται και καταναλώνονται στο νησί, να συνεχίσουν να αποζημιώνονται με το Μεσοσταθμικό Μεταβλητό Κόστος των Θερμικών Συμβατικών Σταθμών που θα συνεχίσουν να λειτουργούν αναπροσαρμοζόμενου κατάλληλα ώστε μεσοσταθμικά να λαμβάνονται υπόψη και οι ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που εγχέονται στο νησί μέσω της διασύνδεσης από το ηπειρωτικό σύστημα στην αξία της Τιμής Εκκαθάρισης της Προημερήσιας Αγοράς (ΤΕΑ) καθώς και των Ενδοημερήσιων.
Με απλούστερα λόγια το ΜΜΚμδν για την Κρήτη, που αποτελεί καίρια συνιστώσα εσόδων του ΕΛΑΠΕμδν και αλυσιτελώς επιδρά και στον ΕΛΑΠΕεπικρατείας, να συνεχίσει να υφίσταται στην σωστή του μεσοσταθμική διάσταση, που για όσο συνεχίσουν να λειτουργούν θερμικές μονάδες στο νησί οφείλει να αντανακλά το μεσοσταθμικό κόστος του ρεύματος μεταξύ των θερμικών εκεί σταθμών και των εισαγωγών ενέργειας από το ηπειρωτικό σύστημα στην ΤΕΑ.
• Στα κείμενα που τέθηκαν σε διαβούλευση από την Αρχή σας, δεν υφίσταται αναφορά για την διατήρηση της συνιστώσας εσόδων του ΜΜΚμδν αλλά και του νέου μεσοσταθμικού υπολογισμού της ώστε να λαμβάνονται υπόψη και οι ποσότητες ρεύματος που θα εγχέονται στην Κρήτη από το ηπειρωτικό σύστημα μέσω της μικρής διασύνδεσης. Η σύγχυση επιτείνεται ακόμη περισσότερο από την αναφορά -και στα δύο εναλλακτικά μοντέλα, πως οι συμβάσεις των μονάδων ΑΠΕ που λειτουργούν στην Κρήτη θα περιέλθουν απευθείας στον ΔΑΠΕΕΠ. Οπότε και γεννάται το ερώτημα από ποια ακριβώς χονδρεμπορικά έσοδα θα αποπληρώνει την παραγωγή των μονάδων αυτών στην Κρήτη ο ΔΑΠΕΕΠ (ιδίως στην εναλλακτική νο2), το οποίο και θα όφειλε να αναλυθεί στα υπό διαβούλευση κείμενα.
• Λαμβάνοντας ως υπόθεση εργασίας πως το ΜΜΚμδν της Κρήτης βρίσκεται στα ~150 ευρώ/MWh και η ΤΕΑ του ηπειρωτικού συστήματος στα ~55 ευρώ/MWh, αν υπάρξει μεσοστάθμιση των δύο σε αναλογία λ.χ. 65% - 35% σύμφωνα με το φορτίο ετησίως που θα καλύπτει η μικρή διασύνδεση, η νέα συνιστώσα ΜΜΚμδν για την Κρήτη θα είναι 116,8 ευρώ/MWh. Αν λοιπόν τυχόν δεν υπάρξει στο μεταβατικό υβριδικό μοντέλο λειτουργίας τέτοια διαδικασία υπολογισμού του ΜΜΚμδν και λαμβάνεται υπόψη μόνο η ΤΕΑ, ωσάν δηλαδή εσφαλμένα η διασύνδεση να κάλυπτε πλήρως τις ανάγκες του νησιού, ο ΕΛΑΠΕ θα χάνει έσοδα 116,8 – 55= 61,8 ευρώ/MWh για την ανανεώσιμη ενέργεια που παράγεται και καταναλώνεται στο νησί και που θα καλείται απευθείας να αποζημιώσει (ιδίως στην εναλλακτική νο2). Με βάση τα δεδομένα του 2020 που η ανανεώσιμη παραγωγή στην Κρήτη έφθασε τις 651 GWh, η στρέβλωση από την αδόκητη τυχόν ολοσχερή απάλειψη του νέου πραγματικού ΜΜΚμδν του νησιού θα έφθανε σε κόστος για τον ΕΛΑΠΕ στα 651.000 x 61,8 = 40,2 εκατ. ευρώ ετησίως.
• Αποζημίωση στην ΤΕΑ προς τον ΕΛΑΠΕ της ανανεώσιμης ενέργειας που παράχθηκε στην Κρήτη, νοείται μόνο στις ελάχιστες εκείνες περιπτώσεις εξαγωγής της μέσω της μικρής διασύνδεσης προς το ηπειρωτικό σύστημα για κατανάλωση της δηλαδή εκτός του νησιού.
• Ιδιαίτερη τέλος μέριμνα οφείλει να ληφθεί ώστε να μην χαθούν ροές που εισπράττει ο ΕΛΑΠΕ για την ανανεώσιμη παραγωγή από Φ/Β συστήματα οικιακών στεγών στο νησί καθώς και εγκαταστάσεις net-metering για το ρεύμα που αντλούν από το σύστημα στον πραγματικό χρόνο.
Κατά τα λοιπά και εφόσον δεν υπάρξει εν τέλει στρέβλωση σε βάρος του ΕΛΑΠΕ (ΜΔΝ ή επικρατείας, αλυσιτελώς ή απευθείας), ήτοι πρόωρη κατάργηση της συνιστώσας εσόδων του ΜΜΚμδν για την Κρήτη ενόσω συνεχίζουν να λειτουργούν θερμικές μονάδες στο νησί που καλύπτουν μεσοσταθμικά το 65% των ηλεκτρικών ενεργειακών αναγκών της παρά την μικρή διασύνδεση, ο Σύνδεσμος μας παραμένει ουδέτερος ως προς τα δύο εναλλακτικά μοντέλα λειτουργίας.
