Στις 12 Νοεμβρίου 2021, στην όγδοη (και τελευταία) σύνοδο κορυφής του Τουρκικού Συμβουλίου στην Κωνσταντινούπολη της Τουρκίας, το όνομα της ομάδας άλλαξε σε Οργανισμό Τουρκικών Κρατών (OTΚ) και το Τουρκμενιστάν έγινε δεκτό ως κράτος παρατηρητής.
Ταυτόχρονα, επικυρώθηκε το έγγραφο «Άποψη του Τουρκικού Κόσμου – 2040». Η τρέχουσα κατάσταση υποδηλώνει ότι ο OTΚ ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την πολυμερή συνεργασία σε όλους τους τομείς, ιδίως σε οικονομικά, εκπαιδευτικά και πολιτιστικά ζητήματα, καθώς και για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης όσον αφορά θέματα περιφερειακής συνεργασίας.
Για την προώθηση της οικονομικής ολοκλήρωσης και την κατάλληλη αντιμετώπιση των παγκόσμιων κλυδωνισμών, ο OTΚ προωθεί τη συνεργασία σε διάφορες κατευθύνσεις, όπως το εμπόριο, η ενέργεια, οι μεταφορές και η εφοδιαστική, η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, η γεωργία, ο τουρισμός, ο νόμος και η τάξη, η δημιουργία πλατφορμών για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων και οι πολιτιστικές σχέσεις. Αρκετά πρόσφατα παραδείγματα έχουν καταδείξει αυτές τις προσπάθειες.
Πρώτον, ορισμένες από τις εργασίες και τα έργα του OTΚ σχετικά με την εσωτερική οικονομική ολοκλήρωση και συνεργασία έχουν μεγάλη σημασία για την ανάπτυξη και την ενίσχυση των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Κατά την όγδοη συνάντηση των επικεφαλής της Τελωνειακής Υπηρεσίας του OTΚ στο Μπισκέκ του Κιργιστάν, οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στη δημιουργία ενός απλουστευμένου τελωνειακού διαδρόμου με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας των μεταφορών, τη βελτιστοποίηση της διέλευσης των εμπορευμάτων από τον έλεγχο των συνόρων, την ανάπτυξη του συστήματος μεταφορών και εφοδιαστικής, καθώς και τη διευκόλυνση και τη διασφάλιση της ασφάλειας αυτών των διαδικασιών.
Δεύτερον, κατά την ad hoc συνάντηση των αρμόδιων υπουργών πληροφορικής των χωρών μελών του οργανισμού στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, υποβλήθηκαν προτάσεις για την αύξηση της περιφερειακής συνεργασίας στον τομέα της κυβερνοασφάλειας. Η ενσωμάτωση θα γίνει τόσο σε πολυμερή όσο και σε διμερή μορφή, σε σχέση με την αναγνώριση των ηλεκτρονικών υπογραφών.
Τρίτον, στο φόρουμ αγροτικών επιχειρήσεων του OTΚ στην Τασκένδη του Ουζμπεκιστάν, συζητήθηκε η δυνατότητα επέκτασης της συνεργασίας μεταξύ των χωρών μελών μέσω της υλοποίησης κοινών έργων, ιδίως στον τομέα της γεωργικής εκπαίδευσης, της μεταφοράς τεχνολογίας, καθώς και της υγείας των φυτών και των ζώων. Κατά την πρώτη συνάντηση του Οργανισμού Τουρκικών Κρατών για το Ανθρώπινο Δυναμικό, που συγκλήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 28-29 Ιουλίου, οι χώρες μέλη συμφώνησαν σε διάφορα μέτρα που θα εκτελεστούν από κοινού, μεταξύ των οποίων ο σχηματισμός θεματικών ομάδων εργασίας, προγράμματα ανταλλαγής εμπειριών και η έναρξη ενός ολοκληρωμένου προγράμματος κατάρτισης για τους γραφειοκράτες των κρατών μελών και παρατηρητών του OTΚ.
Πέρα από την περιφερειακή επιρροή, ο οργανισμός επιδιώκει τη διεύρυνση των σχέσεων σε διεθνή κλίμακα και συνεργάζεται με παγκόσμιους φορείς όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη και το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ άλλων. Η εκπροσώπηση της Ουγγαρίας στον οργανισμό αναμένεται να διαδραματίσει ιδιαίτερο ρόλο στην ανάπτυξη σχέσεων με ευρωπαϊκές χώρες και ηπειρωτικούς οργανισμούς στο πλαίσιο αυτό. Δεν είναι τυχαίο ότι, πέρυσι, η Ουγγαρία πρότεινε τη σύγκληση κοινής συνόδου κορυφής των αρχηγών κρατών του OTΚ και της Ομάδας Βίσεγκραντ (V4) κατά τη διάρκεια της εκ περιτροπής προεδρίας της Βουδαπέστης στην V4.
Επί του παρόντος, ο OTΚ γίνεται όλο και πιο ελκυστικός και διάφορες χώρες είναι πρόθυμες είτε να ενταχθούν σε αυτόν είτε να συμμετάσχουν στις δραστηριότητές του ως παρατηρητές. Μέχρι το τέλος Ιουλίου 2022, 15 χώρες έχουν δηλώσει ενδιαφέρον να συμμετάσχουν στον οργανισμό ως παρατηρητές.
Το γεγονός αυτό υπογραμμίζεται από διάφορους λόγους. Οι χώρες μέλη του OTΚ διαθέτουν πλούσιους φυσικούς πόρους, σύγχρονες υποδομές, ενεργειακούς πόρους και αρτηρίες εφοδιασμού προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κίνα. Επιπλέον, ο οργανισμός δεν αντιμετωπίζει ανταγωνιστικά τρίτα μέρη από πολιτική άποψη.
Όσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ των μελών του OTΚ, οι διμερείς σχέσεις είναι κρίσιμης σημασίας. Υπό αυτό το πρίσμα, δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην ανάπτυξη των οδών μεταφοράς και των ενεργειακών διαδρόμων που διέρχονται από την Κασπία Θάλασσα από την Κεντρική Ασία. Από την άποψη αυτή, έχουν πραγματοποιηθεί μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές στις χώρες αυτές και τα εν λόγω επενδυτικά σχέδια επεκτείνονται.
Έτσι, παρουσιάστηκε η ευκαιρία να μετατραπούν όλοι οι δρόμοι, συμπεριλαμβανομένου του δια-Κασπιακού Διαδρόμου Ανατολής-Δύσης μέσω της Κασπίας Θάλασσας, σε κύριες αρτηρίες για την περιοχή, οι οποίες θα αντικατοπτρίζονται από τις παγκόσμιες εξαγωγικές διαδρομές των ενεργειακών πόρων της Κεντρικής Ασίας.
Ως συνέχεια αυτής της πολιτικής, στις 27 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε στο Μπακού η πρώτη τριμερής συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών και Μεταφορών του Αζερμπαϊτζάν, του Καζακστάν και της Τουρκίας. Το σχήμα αυτό σχεδιάζεται να καταστεί αποτελεσματικός μηχανισμός για την ενίσχυση της ασφάλειας, της σταθερότητας και της συνεργασίας, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε ευρύτερο επίπεδο.
Ως εκ τούτου, οι κύριοι στόχοι του OTΚ περιλαμβάνουν τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για τις περιφερειακές εμπορικές σχέσεις και τις επενδύσεις, την προσπάθεια για συνολική και ισορροπημένη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη, την επέκταση των αμοιβαίων σχέσεων στην επιστήμη, την τεχνολογία, την εκπαίδευση και τον πολιτισμό και τη σημαντική συμβολή στην ειρήνη και την ασφάλεια της περιοχής.
Ωστόσο, ο οργανισμός δεν περιορίζεται στο να λειτουργεί αμιγώς στο πλαίσιο των κρατών μελών του. Ο ΟΤΚ συνεργάζεται τακτικά με γειτονικά κράτη και οργανισμούς. Επί του παρόντος, καθώς οι απειλές για την παγκόσμια ασφάλεια, τη σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη αυξάνονται, η ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και της οικονομίας θα είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη και τη μείωση των κινδύνων και των προκλήσεων της ευρύτερης περιοχής της Ευρασίας. Επομένως, δεν είναι τυχαίο ότι η κοινότητα των εμπειρογνωμόνων αξιολογεί τον OTΚ ως μια «νέα γεωπολιτική πραγματικότητα» στον ευρασιατικό χώρο.
