Την ανάγκη ενίσχυσης του πλαισίου προστασίας και διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών, του φυσικού κεφαλαίου της χώρας μας, με βάση τις απαιτήσεις των οικοτόπων και των ειδών και όχι των κάθε λογής τοπικών παραγόντων και μικροσυμφερόντων επισήμανε μεταξύ άλλων σε άρθρο του στην Εφημερίδα των Συντακτών ο Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος
Όπως ανέφερε «το σχέδιο της επόμενης ημέρας για την Ελλάδα απαιτεί ισχυρή περιβαλλοντική στρατηγική και επενδύσεις στην προστασία, στην αποκατάσταση και την αειφόρο διαχείριση της βιοποικιλότητας, καθιστώντας το σπάνιο και πολύτιμο φυσικό κεφάλαιο της Ελλάδας προτεραιότητα στην καρδιά της βιώσιμης ανάπτυξης και πως οτιδήποτε λιγότερο θα πολλαπλασιάσει τις κρίσεις, τα αδιέξοδα, τις ανισότητες και την υποβάθμιση της φύσης και της ανθρώπινης ζωής».
Διαβάστε αναλυτικά το άρθρο του κ. Φάμελλου:
Το 2020 θεωρήθηκε από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα ως το «Απόλυτο Έτος για τη Φύση». Προγραμματίστηκαν πολλές διεθνείς Διασκέψεις Κορυφής και συνέδρια για τη Φύση, τους Ωκεανούς και τη Βιοποικιλότητα, με στόχο τη διατύπωση φιλόδοξων, νομικά δεσμευτικών προγραμμάτων και σχεδίων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του Πλανήτη, ώστε το 2020 να αποτελέσει το έτος έναρξης της Δεκαετίας Αποκατάστασης της Βιοποικιλότητας. Παρότι η ασκούμενη πολιτική απείχε αρκετά από τις μέχρι τώρα δεσμεύσεις, έχει διατυπωθεί ως παγκόσμιος στόχος η πρόληψη, η αναστολή και η αναστροφή της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων.
Η πανδημία του κορωνοϊού άλλαξε τους παραπάνω προγραμματισμούς λόγω αδυναμίας μετακινήσεων. Έκρουσε παράλληλα τον κώδωνα του κινδύνου για τη λειτουργία των οικοσυστημάτων, σε σχέση με τα αίτια και με τη διαχείριση μολυσματικών ασθενειών και ζωονόσων, κάτι που πρέπει πλέον να ενσωματωθεί στη χάραξη πολιτικής σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η αποκατάσταση και η ισορροπία των οικοσυστημάτων αναδεικνύεται πλέον στην παγκόσμια συζήτηση, ως μείζονα προτεραιότητα, ως θεμέλια λίθος για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, και κυρίως αυτών που αφορούν στην κλιματική αλλαγή, στην εξάλειψη της φτώχειας, στην επισιτιστική ασφάλεια, στην προστασία των υδάτων και της βιοποικιλότητας.
Η συσχέτιση της πανδημίας του κορωνοϊού με τα οικοσυστήματα και τους φυσικούς πόρους δεν αποτελεί κάτι καινούργιο, παρότι ακόμη δεν έχουν πλήρως τεκμηριωθεί η προέλευση της επιδημίας και ο τρόπος μετάδοσής της στον άνθρωπο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) επιβεβαιώνει ότι η σημερινή πανδημία COVID-19, μαζί με την πλειοψηφία των ανθρώπινων παθογενειών, προέρχονται από ζωονόσους, με την πλειοψηφία τους να προέρχεται από την άγρια πανίδα.
Ο 20ος αιώνας έχει χαρακτηριστεί ως μια περίοδος δραματικής υποβάθμισης των φυσικών οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, με προφανή αιτία την ανθρώπινη δραστηριότητα. Αυτές οι αλλαγές τροποποιούν την άγρια ζωή και τις χρήσεις γης και περιορίζουν τη ικανότητα της βιοποικιλότητας να λειτουργεί ως ασπίδα του πλανήτη και της ανθρώπινης ζωής. Με τη σειρά της, η υποβάθμιση των οικοσυστημάτων υπονομεύει πολλαπλασιαστικά και άλλους στόχους, όπως τη συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή ή τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Η πανδημία τονίζει την ανάγκη άμεσης ανάληψης δράσεων για την προστασία της βιοποικιλότητας, στην κατεύθυνση των προτάσεων της Παγκόσμιας Έκθεσης Αξιολόγησης του Διακυβερνητικού οργανισμού IPBES για τη Βιοποικιλότητα και τις Οικοσυστημικές υπηρεσίες. Όμως οι στόχοι για τη βιοποικιλότητα δεν μπορούν να επιτευχθούν εάν δεν προηγηθούν ριζικές μεταρρυθμίσεις σε όλες τις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές και τεχνολογικές παραμέτρους.
Η επόμενη μέρα και οι προτεραιότητές της
Η επανεκκίνηση της κοινωνίας και της οικονομίας, την επόμενη μέρα της πανδημίας, οφείλει να λάβει υπόψη την επιστημονική και πολιτική συζήτηση για την υγειονομική θωράκιση των κοινωνιών και την ισορροπία του πλανήτη. Η ακεραιότητα των οικοσυστημάτων και η προστασία της βιοποικιλότητας δεν μπορεί να μην ενσωματώνεται στο σχεδιασμό και την αξιολόγηση της οικονομίας και των κοινωνικών λειτουργιών.
Οι οικοσυστημικές υπηρεσίες από τις οποίες εξαρτάται η υγεία του πλανήτη πρέπει να αποκατασταθούν, να προστατευθούν και να εκτιμηθούν. Αφενός απαιτείται η ενίσχυση του πλαισίου προστασίας και διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών, του φυσικού κεφαλαίου της χώρας μας, με βάση τις απαιτήσεις των οικοτόπων και των ειδών και όχι των κάθε λογής τοπικών παραγόντων και μικροσυμφερόντων. Και αφετέρου απαιτείται η ενσωμάτωση των λειτουργιών και αναγκών της φύσης σε όλους τους τομείς οικονομικής και κοινωνικής λειτουργίας της κοινωνίας με έμφαση στην εμπλοκή των τοπικών κοινωνικών εταίρων και φορέων.
Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση της ΝΔ, από τις πρώτες ημέρες της διακυβέρνησής της, ξεκίνησε την προσπάθεια υποβάθμισης των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών αλλά και την υποβάθμιση της οικολογικής αξιολόγησης, του περιβαλλοντικού ελέγχου και της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Σχεδιάζει παράλληλα, την κατάργηση της γνωμοδότησης των Φορέων Προστασίας για τις δραστηριότητες σε κάθε περιοχή υψηλού οικολογικού ενδιαφέροντος αλλά και αποδυναμώνει την τοπική συμμετοχή, που αποτελεί κομβική παράμετρο βιώσιμης διοίκησης και διακυβέρνησης των προστατευόμενων περιοχών.
Η σοβαρή υγειονομική κρίση που ζούμε δημιουργεί, σε όλους και όλες, την υποχρέωση να αλλάξουμε πολιτικές προτεραιότητες και πολιτικές υποχρεώσεις. Η κοινωνία μας πρέπει την επόμενη ημέρα να θωρακιστεί απέναντι σε νέους κινδύνους, να βασίσει την επανεκκίνησή της στα επιστημονικά πορίσματα αλλά και στη διαχρονική γνώση που παράγει η σχέση του ανθρώπου με την φύση.
Το σχέδιο της επόμενης ημέρας για την Ελλάδα απαιτεί ισχυρή περιβαλλοντική στρατηγική και επενδύσεις στην προστασία, στην αποκατάσταση και την αειφόρο διαχείριση της βιοποικιλότητας, καθιστώντας το σπάνιο και πολύτιμο φυσικό κεφάλαιο της Ελλάδας προτεραιότητα στην καρδιά της βιώσιμης ανάπτυξης. Οτιδήποτε λιγότερο θα πολλαπλασιάσει τις κρίσεις, τα αδιέξοδα, τις ανισότητες και την υποβάθμιση της φύσης και της ανθρώπινης ζωής.