Φυσικό σύνορο της Ελλάδας και της Τουρκίας ο Εβρος, η φύση ωστόσο έχει το ελάττωμα να μην υπακούει στους όρους και στους χάρτες της πολιτικής γεωγραφίας.

Οταν η ανθρωπογενής κλιματική κρίση δεν είχε ακόμα πληγώσει βαρύτατα τους ρυθμούς της φύσης, η ορμητική χειμερινή ροή του ποταμού υπερκάλυπτε νησίδες και τις εξαφάνιζε. Τώρα, με την παρατεταμένη ξηρασία που πλήττει και τον Εβρο, όπως όλα τα ποτάμια της Ευρώπης, εμφανίζονται νησίδες εκεί όπου πριν έρρεε ακώλυτα το νερό.

Νησίδες ανώνυμες αλλά και ανεπιθύμητες, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Τουρκία. Οι δύο χώρες τσακίζουν την οικονομία τους με τις υπέρ όπλων αενάως διογκούμενες δαπάνες τους, έτσι όπως ζουν σε μια παράδοξη ειρηνικά εμπόλεμη κατάσταση. Οι νησίδες του Εβρου όμως, νεοφανείς ή κάπως παλαιότερες, ακατάγραφες ή και χαρτογραφημένες, δεν τις συγκινούν. Οχι γενικά και αόριστα, αλλά ειδικά και συγκεκριμένα: όταν πρόσφυγες και μετανάστες αρπάζονται από αυτές, σαν από σωσίβιο, στον δεινό δρόμο τους προς την Ευρώπη, που εξακολουθούν να την ονειρεύονται παρότι έχει αποδειχθεί προ πολλού εφιαλτικά υποκριτική μπροστά στο δράμα τους. Στην περίπτωση αυτή, οι ανεπιθύμητες νησίδες εκχωρούνται από τη μια χώρα στην άλλη με αιφνίδια μεγαθυμία, μαζί με τις αναλογούσες ευθύνες, ή κηρύσσονται ανύπαρκτες. Ανύπαρκτοι ως εκ τούτου και οι απελπισμένοι που βασανίζονται πάνω τους. Κι ας έχουν καταγραφεί σε φωτογραφίες και βίντεο, ορατά σε όσους δεν καλύπτουν με μαύρα γυαλιά τη συναισθηματική και ηθική υπνηλία τους: άντρες (οπωσδήποτε «μίσθαρνα όργανα του Ερντογάν», το βεβαιώνουν ποικίλες γραφίδες κλιμακούμενης ανυποληψίας), και μαζί τους γυναίκες και παιδιά που, για να ανταποκριθούν στον ρόλο του «προκαλύμματος» ή της «ασπίδας», ρισκάρουν να πεθάνουν.

Τα σύνορα του Εβρου είναι ρευστά, λένε οι κυβερνητικοί ποταμολόγοι, που επί ημέρες πολλές διέψευδαν την παρουσία δεκάδων Σύρων προσφύγων πάνω στην ποτάμια νησίδα. Ρευστότητα υπάρχει, αλλού όμως: στις αξίες, στις (υποτίθεται ανελαστικές) αρχές που υπαγορεύει ο ανθρωπισμός, στις ευθύνες που απορρέουν από τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου. Η εμμονή ότι όλος ο κόσμος συνωμοτεί εναντίον μας (διεθνή ΜΜΕ, ΜΚΟ, ακόμα και η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ) και ο παραλυτικός φόβος για τα εκβιαστικά τεχνάσματα του Ερντογάν εγκλωβίζουν την ελληνική πολιτεία στον ρόλο του Πιλάτου. Και παρά την ξηρασία, ο Εβρος έχει ακόμη αρκετό νερό για να νίπτει τας χείρας της.

(Ο Παντελής Μπουκάλας είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας- Το Άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την «Καθημερινή»)