Η παγκόσμια μετάβαση στην εποχή των χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα προκαλεί κλυδωνισμούς και στη ναυτιλία.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Climate Home News τα μέτρα για τον περιορισμό της εκπομπής ρύπων και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα μπορούσαν να προκαλέσουν μείωση κατά 1/3 της ζήτησης για πλοία,γεγονός που ήδη επηρεάζει τις σχετικές επενδυτικές αποφάσεις.
Σύμφωνα με αναλυτές η μετάβαση στις χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, δεδομένης της σχετικά μεγάλης διάρκειας ζωής των πλοίων αποτελεί μία εν δυνάμει απειλή για τη ναυτιλιακή βιομηχανία και ιδιαίτερα τις εταιρίες που εξαρτώνται από τη μεταφορά ορυκτών καυσίμων.
Πολλά τάνκερ μεταφοράς πετρελαίου κινδυνεύουν να καταλήξουν νωρίτερα για σκραπ, εφόσον τηρηθεί η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, αναφέρει σε σχετική ανάλυση η Μaritime Strategies International, προσθέτοντας ότι ως το 2050 η ζήτηση για πλοία θα μειωθεί κατά 1/3, καθώς η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων περιορίζεται σημαντικά, με βάση το κεντρικό στόχο για το Κλίμα, δηλαδή τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου.
Από τις εξελίξεις θα πληγούν και τα πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου, καθώς οι μεταφορές άνθρακα δια θαλάσσης θα περιοριστούν στο ½ ή και λιγότερο. Τα πλοία της κατηγορίας αυτής θα μπορούσαν όμως να στραφούν στη μεταφορά άλλων φορτίων, όπως σιτηρά κλπ.
Παρότι μπορεί να δημιουργηθούν ευκαιρίες ανάπτυξης στη μεταφορά άλλων προϊόντων, όπως πχ πέλλετ ή βιοκαύσιμα, γεγονός είναι ότι οι περισσότερες μορφές ανανεώσιμης ενέργειας δεν χρειάζονται τροφοδοσία με καύσιμα και κατά συνέπεια μεταφορά των καυσίμων αυτών.
Η ΜIS προειδοποιεί μάλιστα το χρηματοπιστωτικό σύστημα ότι αν διατεθούν άφθονα κεφάλαια για τη στήριξη της αύξησης του δυναμικού της ναυτιλίας , η παγκόσμια στροφή στην καθαρή ενέργεια μπορεί να εξανεμίσει μεγάλο μέρος των κεφαλαίων αυτών. Κατά συνέπεια οι επενδυτές θα πρέπει να στρέψουν τα κεφάλαιά τους σε πιο αποτελεσματικά πλοία και να εξετάσουν την αποεπένδυση από τα μεγάλα πλοία μεταφοράς άνθρακα, αναφέρει η έκθεση.
Η ΜSI εξέτασε και τα άλλα σενάρια της συμφωνίας του Παρισιού, συμπεριλαμβανομένου και του ανώτατου ορίου, εκείνου δηλαδή που προβλέπει περιορισμό της υπερθέρμανσης στους 2 βαθμούς Κελσίου. Εκείνο που είναι ξεκάθαρο είναι ότι η εποχή της συνεχούς ανάπτυξης του ναυτιλιακού εμπορίου, που ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος της ναυτιλιακής βιομηχανίας … έχει τελειώσει, όποιο σενάριο και αν εφαρμοστεί, δήλωσε χαρακτηριστικά αναλυτής της MSI.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ακτιβιστές υπέρ του Κλίματος έχουν ήδη καλέσει τις τράπεζες, τα συνταξιοδοτικά ταμεία και άλλους μεγάλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να αποεπενδύσουν από ναυτιλιακές εταιρίες που μεταφέρουν ορυκτά καύσιμα.
Τον περασμένο Μάιο η «Share Action», μία οργάνωση που προωθεί τις «Υπεύθυνες Επενδύσεις», ζήτησε να τεθεί μία διαχωριστική γραμμή για τις ναυτιλιακές εταιρίες των οποίων το 30% των εσόδων και άνω προέρχεται από τη μεταφορά άνθρακα. Αν υιοθετηθεί το όριο αυτό, τότε οι περισσότερες εισηγμένες εταιρίες μεταφοράς ξηρού φορτίου θα βγουν εκτός συστήματος
Έντεκα μεγάλες τράπεζες υπέγραψαν τον προηγούμενο μήνα τις «Βασικές Αρχές Ποσειδών» ( Poseidon Principles), οι οποίες θέτουν τις προδιαγραφές για τις κλιματικές επιδόσεις των πλοίων. Πρόκειται για μία πρωτοβουλία με στόχο την ευθυγράμμιση της ναυτιλιακής χρηματοδότησης με την υπεύθυνη περιβαλλοντική συμπεριφορά, που αναμένεται να λειτουργήσει σαν κίνητρο για την απανθρακοποίηση της διεθνούς ναυτιλίας, στο πλαίσιο των στόχων μείωσης της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα κατά τουλάχιστον 50% κάτω από τα επίπεδα του 2008 ως το έτος 2050.
Οι 11 διεθνείς τράπεζες – οι οποίες μάλιστα είναι και ιδρυτικά μέλη- που υπέγραψαν τη διακήρυξη «Ποσειδών» τον Ιούνιο στην Κοπεγχάγη είναι οι :Citi, Societe Generale, DNB, ABN Amro, Amsterdam Trade Bank, Credit Agricole CIB, Danish Ship Finance, Danske Bank, DVB και η ING, καθώς και η Nordea, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου το 20% του παγκόσμιου ναυτιλιακού χρηματοδοτικού χαρτοφυλακίου. Στο άμεσο μέλλον αναμένεται και άλλες τράπεζες να προσυπογράψουν το κείμενο.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει ήδη την επιβολή δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων στη ναυτιλία και τις μεταφορές γενικότερα, όπως ήδη πράττει με την παραγωγή ηλεκτρισμού και την ρυπογόνο βιομηχανία. Η διεθνής ναυτιλία εκλύει το 2,2% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
