Προκειμένου να αποτρέψει τον κίνδυνο κατάρρευσης εταιρειών ενέργειας της Ευρώπης λόγω έλλειψης ρευστότητας η ΕΕ συζητά παρέμβαση στα χρηματιστηριακά ενεργειακά παράγωγα, εξετάζοντας παράλληλα και την επιβολή ορίων διακύμανσης στα χρηματιστήρια ηλεκτρισμού.
Παρά το γεγονός ότι το ζήτημα σχετίζεται με τη σταθερότητα της ενεργειακής αγοράς της Ευρώπης οι σχετικές αποφάσεις δεν αναμένεται να ληφθούν στο επερχόμενο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της 30ης Οκτωβρίου, καθώς αντιμετωπίζεται ως μείζον χρηματοπιστωτικός κίνδυνος.
Η Επιτροπή που έχει προχωρήσει ήδη σε μια σειρά από κινήσεις προετοιμασίας, στο σχετικό σημείωμα της που θα τεθεί υπ΄όψιν και του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας σημειώνει κατά αρχήν ότι η χρήση παραγώγων είναι απαραίτητη για τις εταιρείες ενέργειας όταν προγραμματίζουν τις δραστηριότητές τους, δίνοντάς τους μεγαλύτερη βεβαιότητα σχετικά με την προμήθεια και τις τιμές στο μέλλον.
Εν μέσω της απότομης αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας τους τελευταίους μήνες, οι ενεργειακές εταιρείες χρειάστηκε να καταθέτουν διαρκώς αυξανόμενα ποσά εξασφάλισης σε μετρητά στους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους ως margin calls τα οποία μάλιστα αυξάνονται όσο αυξάνονται οι τιμές.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα προβλήματα ρευστότητας για κάποιες ενεργειακές εταιρίες και προκάλεσε αιτήματα για επανεκτίμηση των κανόνων που διέπουν τις απαιτήσεις εξασφαλίσεων για μη χρηματοπιστωτικές εταιρείες.
Τα μέτρα που θα ληφθούν και εξετάζονται στο πλαίσιο του Κανονισμού EMIR και θα ισχύουν μόνο για το φυσικό αέριο και τα παράγωγα ηλεκτρικής ενέργειας, θα είναι προσωρινά.
Σημειώνεται ότι η Γενική Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Οικονομική Σταθερότητα (FISMA) θα προσκαλέσει, τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, εμπειρογνώμονες των κρατών μελών καθώς και εκπρόσωπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του ESMA, της EBA, της ΕΚΤ και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου (ESRB) για να συζητήσουν τα μέτρα για να διευκόλυνση της παροχήςmarginsαπό τις ενεργειακές επιχειρήσεις.
Η επιβολή ορίων διακύμανσης
Παράλληλα η Κομισιόν εξετάζει την επιβολή ορίων διακύμανσης στα χρηματιστήρια ενέργειας όταν οι τιμές σημειώνουν μεγάλες διακυμάνσεις.
Όπως αναφέρεται στο σχετικό κείμενο της Επιτροπής τα “cirquit breakers” είναι μηχανισμοί προστασίας που επιτρέπουν τη διακοπή των συναλλαγών σε περίπτωση σημαντικών διακυμάνσεων των τιμών.
Οι σχετικοί ευρωπαϊκοί κανονισμοί ορίζουν ότι τα σημεία διαπραγμάτευσης θα πρέπει «να μπορούν να σταματήσουν προσωρινά ή να περιορίσουν τις συναλλαγές εάν υπάρχει σημαντική μεταβολή των τιμών σε ένα χρηματοοικονομικό εργαλείο στην εν λόγω αγορά ή σε σχετική αγορά σε σύντομο χρονικό διάστημα».
Επομένως, όλοι οι κόμβοι συναλλαγών της ΕΕ θα πρέπει να διαθέτουν «διακόπτες κυκλώματος» (CBs).
Επειδή αυτοί οι κανόνες δεν έχουν εναρμονιστεί σε επίπεδο ΕΕ, η Επιτροπή προτίθεται να λάβει μέτρα και έχει ήδη ζητήσει από τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές κεφαλαιαγορών να διερευνηθεί γιατί δεν έχουν ενεργοποιηθεί τα cirquit breakers για τις τιμές του ηλεκτρισμού κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης. Ζητά επίσης να διερευνηθεί εάν οι κανόνες αυτοί θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν σε όλη την ΕΕ, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι όλες οι ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας ακολουθούν μια συνεκτική γραμμή όταν είναι αντιμέτωπες με την υπερβολική αστάθεια της τιμής του φυσικού αερίου.