Για δεύτερη μέρα συνεχίζονται οι εχθροπραξίες στο Ισραήλ και τη Λωρίδα της Γάζας, με το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί να είναι εφιαλτικό, προκαλώντας φόβους για μια παρατεταμένη πολεμική σύγκρουση.
Η συλλογική Δύση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ που έχει καταδικάσει την επίθεση της Χαμάς και στήριξε άμεσα το Ισραήλ, στέλνει αεροπλανοφόρα και στρατιωτικές δυνάμεις κοντά στη χώρα της Μέσης Ανατολής, ενώ χώρες όπως η Γερμανία ξανασκέφτεται την βοήθεια που στέλνει στην Παλαιστίνη και τους αποκλεισμένους της Γάζας.
Καθώς στις μουσουλμανικές χώρες ξεκίνησαν ήδη διαδηλώσεις διαμαρτυρίας, υπέρ των Παλαιστινίων, μια μεγάλη μερίδα χωρών δεν έχει εκφράσει στήριξη ή καταδίκη σε μια από τις δυο εμπλεκόμενες πλευρές. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι χώρες όπως του Κόλπου, η Κίνα ή η Ρωσία δεν έχουν εμπλακεί σε διπλωματικές κινήσεις για την εκτόνωση της φονικής έντασης που επικρατεί στο Ισραήλ.
Για παράδειγμα ο επικεφαλής του Αραβικού Συνδέσμου Αχμέντ Αμπούλ Γκεΐτ μετέβη στη Μόσχα την Κυριακή για συνομιλίες με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ σχετικά με την κατάσταση στη Γάζα μετά την πιο σημαντική επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ εδώ και χρόνια.
Ο Γκεΐτ, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια των τελευταίων επτά ετών της διακυβέρνησης του Χόσνι Μουμπάρακ, συζήτησε τη «συνεχιζόμενη κλιμάκωση στη Λωρίδα της Γάζας», δήλωσε εκπρόσωπος του Συνδέσμου Αραβικών Κρατών που εδρεύει στο Κάιρο.
Μετά την έξαρση της βίας το Σάββατο, η Ρωσία εξέφρασε έντονη ανησυχία, καλώντας τόσο την παλαιστινιακή όσο και την ισραηλινή πλευρά να σταματήσουν τη βία και κατηγόρησε τη Δύση ότι μπλοκάρει το Κουαρτέτο για τη Μέση Ανατολή.
Η θέση της Μόσχας
Η Μόσχα δήλωσε ότι μια σωστή διαπραγμάτευση είναι απαραίτητη για να προβλεφθεί η δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους εντός των συνόρων του 1967 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
«Θεωρούμε την τρέχουσα μεγάλης κλίμακας κλιμάκωση ως άλλη μια εξαιρετικά επικίνδυνη εκδήλωση ενός φαύλου κύκλου βίας που προκύπτει από τη χρόνια μη συμμόρφωση με τις αντίστοιχες αποφάσεις του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας του και το μπλοκάρισμα από τη Δύση του έργου του κουαρτέτου των διεθνών διαμεσολαβητών της Μέσης Ανατολής που αποτελείται από τη Ρωσία, τις ΗΠΑ, την ΕΕ και τον ΟΗΕ», δήλωσε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες προέτρεψε σε διπλωματικές προσπάθειες στη Μέση Ανατολή για την αποτροπή ευρύτερων συγκρούσεων, λέγοντας ότι «μόνο μέσω διαπραγματεύσεων που οδηγούν σε λύση δύο κρατών μπορεί να επιτευχθεί ειρήνη».
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα Βόλκερ Τερκ δήλωσε πως «ζητώ τον άμεσο τερματισμό της βίας και απευθύνω έκκληση σε όλες τις πλευρές και τις χώρες-κλειδιά της περιοχής να αποκλιμακώσουν την ένταση για να αποφευχθεί περαιτέρω αιματοχυσία».
Η γερμανική κυβέρνηση από την άλλη πλευρά δήλωσε ότι επανεξετάζει τη βοήθεια εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων προς τους Παλαιστίνιους. Η υπουργός Ανάπτυξης Σβένια Σούλτς δήλωσε ότι η κυβέρνηση ήταν πάντα προσεκτική ώστε να ελέγχει ότι τα χρήματα χρησιμοποιούνταν μόνο για ειρηνικούς σκοπούς, προσθέτοντας ότι «αυτές οι επιθέσεις στο Ισραήλ σηματοδοτούν ένα τρομερό ρήγμα. Θα επανεξετάσουμε τώρα ολόκληρη τη δέσμευσή μας για τα παλαιστινιακά εδάφη».
Η Γερμανία θα συζητήσει με το Ισραήλ πώς θα μπορούσαν να εξυπηρετηθούν καλύτερα τα αναπτυξιακά έργα στην περιοχή και θα συντονιστεί με τους διεθνείς εταίρους, δήλωσε η υπουργός της κεντροαριστερής κυβέρνησης του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς.
Ορισμένοι Γερμανοί νομοθέτες, ιδίως από την αντιπολίτευση των συντηρητικών, ζήτησαν τον τερματισμό της βοήθειας.
«Όλη η Ευρώπη, και τα 27 κράτη, πρέπει τώρα να πουν: Χρειαζόμαστε μια νέα αρχή και δεν θα χρηματοδοτούμε πλέον τους τρομοκράτες», δήλωσε ο Άρμιν Λάσετ, υποψήφιος καγκελάριος των συντηρητικών στις τελευταίες ομοσπονδιακές εκλογές, ζητώντας να τερματιστεί η συνεργασία της ΕΕ με τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς, ο οποίος εδρεύει στη Δυτική Όχθη.
Ο Γκρέγκορ Γκίζι, εξέχον μέλος του αντιπολιτευόμενου κόμματος της Αριστεράς, τάχθηκε κατά μιας τέτοιας κίνησης, λέγοντας ότι η Χαμάς και όχι όλοι οι Παλαιστίνιοι ευθύνονται για την επίθεση.
Ο Μαχμούτ Αμπάς, έπαιξε εν αγνοία του κομβικό ρόλο στην επίθεση της Χαμάς
Για χρόνια, οι διάφορες κυβερνήσεις με επικεφαλής τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου ακολουθούσαν μια προσέγγιση που μοίραζε την εξουσία μεταξύ της Λωρίδας της Γάζας και της Δυτικής Όχθης - γονατίζοντας τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς και κάνοντας παράλληλα κινήσεις που στήριζαν την τρομοκρατική ομάδα Χαμάς.
Η ιδέα ήταν να εμποδιστεί ο Αμπάς ή οποιοσδήποτε άλλος στην κυβέρνηση της Παλαιστινιακής Αρχής της Δυτικής Όχθης για να προχωρήσει προς την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους.
Έτσι, εν μέσω αυτής της προσπάθειας να αποδυναμωθεί ο Αμπάς, η Χαμάς αναβαθμίστηκε από μια απλή τρομοκρατική ομάδα σε μια οργάνωση με την οποία το Ισραήλ διεξήγαγε έμμεσες διαπραγματεύσεις μέσω της Αιγύπτου και στην οποία επιτράπηκε να λαμβάνει ενέσεις μετρητών από το εξωτερικό.
Η Χαμάς συμπεριλήφθηκε επίσης στις συζητήσεις σχετικά με την αύξηση του αριθμού των αδειών εργασίας που χορηγούσε το Ισραήλ στους εργάτες της Γάζας, γεγονός που διατηρούσε τη ροή χρημάτων στη Γάζα, που σήμαινε τροφή για τις οικογένειες και τη δυνατότητα αγοράς βασικών προϊόντων.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι αυτές οι άδειες, οι οποίες επιτρέπουν στους εργάτες της Γάζας να κερδίζουν υψηλότερους μισθούς από ό,τι θα κέρδιζαν στον θύλακα, ήταν ένα ισχυρό εργαλείο για τη διατήρηση της ηρεμίας.
Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ επιτρέπει από το 2018 να εισέρχονται από τα περάσματά του στη Γάζα βαλίτσες με εκατομμύρια σε μετρητά από το Κατάρ, προκειμένου να διατηρήσει την εύθραυστη εκεχειρία του με τους κυβερνήτες της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.
Τον περισσότερο καιρό, η ισραηλινή πολιτική ήταν να αντιμετωπίζει την Παλαιστινιακή Αρχή ως βάρος και τη Χαμάς ως πλεονέκτημα. Ο ακροδεξιός βουλευτής της Κνεσσέτ Μπεζαλέλ Σμότριτς, σήμερα υπουργός Οικονομικών της σκληροπυρηνικής κυβέρνησης και ηγέτης του κόμματος του Θρησκευτικού Σιωνισμού, το είχε δηλώσει ήδη από το 2015.
Σύμφωνα με διάφορες αναφορές, ο Νετανιάχου διατύπωσε παρόμοια άποψη σε συνεδρίαση της παράταξης του Λικούντ στις αρχές του 2018, όταν αναφέρθηκε ότι όσοι αντιτίθενται σε ένα παλαιστινιακό κράτος θα πρέπει να υποστηρίξουν τη μεταφορά κεφαλαίων στη Γάζα, επειδή η διατήρηση του διαχωρισμού μεταξύ της Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη και της Χαμάς στη Γάζα θα εμπόδιζε την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους.
Παρόλο που ο Νετανιάχου δεν κάνει τέτοιου είδους δηλώσεις δημοσίως ή επίσημα, τα λόγια του συνάδουν με την πολιτική που εφαρμόζει. Το ίδιο μήνυμα επαναλήφθηκε από δεξιούς σχολιαστές, οι οποίοι μπορεί να έλαβαν ενημέρωση για το θέμα ή να μίλησαν με ανώτερα στελέχη του Λικούντ και να κατάλαβαν το μήνυμα.
Έτσι ενισχυμένη από αυτή την πολιτική, η Χαμάς γινόταν όλο και πιο ισχυρή, γράφοντας το Σάββατο την πιο αιματηρή ημέρα στην ιστορία του Ισραήλ.